Alışveriş ve Alışkanlıklarımız

Alışverişin anlamını düşündüğümde herkesin aklına geleceği gibi almaya karşılık bir şeyin verilmesi olduğuna kolayca varıyorum ama zamanında takas sistemiyle alınan her değişik mala değişik mal veriyorken para ile sadece rakamların değişkenlik göstermesi oldukça üzücü. Takas sistemini yüzyıllar evvel terk ettik, rakamların büyüsüne bıraktık kendimizi. Dedik ki “eğer bunu almak istiyorsan, etikete bak ve alacağına karşılık para ver”. Bu durumu kolayca kabul ettik, alışveriş kurallarını değiştirdik, yeniden oluşturduk ve hala sistemli bir şekilde devam ediyoruz. Alternatifleri de bir yandan üretiyoruz tabi ki.

Alışveriş tarihine baktığımızda takasla başlayan bu sürecin ticaret yollarının da keşfedilmesiyle kontrol altına alınamayacağı anlaşılan almaya karşılık verme sistemine kesin çözüm olarak para bulunmuş olmalı ki yüzyıllardır aynı alışkanlığı devam ettirmekteyiz. Ekonominin büyümesi ve yeni yöntemler arama çalışmalarıyla gelişim gösteren alışveriş sektörü de dünya savaşlarından sonra hızla gelişim göstermiştir. Avrupa ekonomisi güç kaybederek Amerika'nın yükselişi insanlığa AVM'yi armağan etmiştir. Açılımı “alışveriş merkezi” olarak da bilinen AVM'nin en temel amacı pek çok mağazayı tek bir çatı altında toplayarak müşterilere kolay ve hızlı bir tüketim mekanı yaratmaktır. Aslında kadınların da iş yaşamına atılmaya başladığı dönemlere denk gelen bu merkezler, kadınları da can evinden burmaya başlamıştır. Pek çok sektörün de kadın üzerinden geliştiğini unutmazsak zamanla kullanıcılarının çoğunu kadınların oluşturması hiç de şaşırtıcı değildir.

Giyim, kozmetik, dekorasyon ve daha birçok şeyin toplandığı bu mekanlar için en dikkat çekici icatlardan biri de alışveriş arabası ve ürünlerin dokunarak seçebilmemiz. Özellikle süpermarketler ile hayatımıza giren alışveriş arabası, kullanımına yönelik tanıtım ile toplumla tanışmıştır. Süpermarket içlerinin tasarımı ise yapılan çalışmalar dahilinde oluşturulmaktadır. İlk oluşumundan sonra özellikle tüketici davranışları analizleri ile mağaza içerisinde ürün yerleştirilmeleri ise sandığınız gibi öylesine yapılmamıştır. Örneğin, bir süpermarkette ekmek bölümünün en sonda olmasının en önemli sebebi, müşterilerin tek bir ekmek almak için bile içeriye girdiğinde diğer ürünlere de geçerken bakması ve mutlaka birkaç şey daha alma olasılığının hesaplanmasıdır.

Bununla birlikte hızla gelişen teknoloji ve internet de aslında tüketim alışkanlıklarımızı hala değiştirmektedir. Kredi kartının icadı ve internet sitesi üzerinden para ödemelerinin de yapılmasıyla bilikte online alışveriş de hayatımızda önemli yer kaplamaktadır. Türkiye'de de yaygınlaşan pek çok mağazadan oluşan alışveriş siteleri sayesinde hızlıca indirimleri takip edebiliyor, ürünleri inceleyebiliyor, bir tıkla sipariş verebiliyor ve sadece gelmesini bekleyebiliyoruz. Bununla birlikte gerçek hayatta bir sürü mağaza gezmek gerekirken internet ile alacağımız ürün hakkında detaylı bilgi sahibi olup sonra doğru kararlar alarak da alışveriş yapabiliyoruz. Bununla birlikte özellikle kadınların acil durumlarda ihtiyacı olabilecek ürünlere hızlıca ulaşabiliyor ve yaratılmış bu imkanları avantajlı bir şekilde kullanabiliyoruz.

Kısaca söyleyeceğim şu ki, şimdi online alışveriş zamanı ve zaman çok değerli.